„Koleją do Natury” – druga odsłona akcji
Koleje Mazowieckie wspólnie z Województwem Mazowieckim, w imieniu którego działa Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych, zostały organizatorem drugiej odsłony akcji „Koleją do Natury”. Jej celem jest promocja kolei jako ekologicznego środka transportu oraz spędzania wolnego czasu w otoczeniu mazowieckiej przyrody.
Jan Stępień: Tęsknota Juliusza Erazma Bolka do raju utraconego
Na terenie Województwa Mazowieckiego jest wiele miejsc, w których można odpocząć wśród dzikiej przyrody. Z pewnością zalicza się do nich również Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych. Wchodzące w jego skład Mazowiecki Park Krajobrazowy im. Czesława Łaszka, Brudzeński Park Krajobrazowy, Chojnowski Park Krajobrazowy, Nadbużański Park Krajobrazowy oraz Kozienicki Park Krajobrazowy skrywają wiele szlaków i atrakcji, wśród których każdy znajdzie coś dla siebie.
Ponadto, parki krajobrazowe to także świetne miejsca na wycieczkę rodzinną, długi spacerz czworonogiem, jak również na wyprawę rowerową. Koleje Mazowieckie zachęcają do skorzystania ze swoich ofert, zapewniających tańsze podróże – m.in. z nieodpłatnych przejazdów dla zwierząt, możliwości darmowego przewozu rowerów a także z oferty przejazdów rodzinnych.
Mazowiecki Park Krajobrazowy powstał w 1987 roku. Zespół przyrodniczy znajduje się na terenie warszawskich dzielnic: Wawer i Wesoła, oraz gmin: Celestynów, Jeziory Józefów, Karczew, Kołbiel, Osieck, Otwock, Pilawa, Sobienie oraz Wiązowna.
Łączna powierzchnia Mazowieckiego Parku Krajobrazowego to 15. 710 hektarów, z czego 388,6 ha znajduje się na terenie Miasta Otwocka. Wokół zespołu przyrodniczego ustanowiono strefę ochronną (tzw. „otulinę”) o powierzchni 7.992 ha, z czego 1.284 ha leży w granicach gminy Otwock. Unikalne wartości przyrodnicze Mazowieckiego Parku Krajobrazowego wynikają ze stosunkowo niskiego stopnia przekształcenia krajobrazu. Ten zespół przyrodniczy wspólnie z Kampinoskim Parkiem Narodowym i Chojnowskim Parkiem Krajobrazowym tworzy Zielony Pierścień Warszawy.
Wśród drzew rosnących w Mazowieckim Parku Krajobrazowym dominuje sosna zwyczajna. Na terenach bagiennych występuje w postaci karłowatej. Wśród drzew liściastych częste są: brzoza, olsza i dąb. Reliktem jest rosnąca na Bagnie Całowanie brzoza niska. Na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego zidentyfikowano ok. 1000 gatunków roślin naczyniowych, z czego 60 gatunków jest chronionych bądź rzadkich, takich jak rosiczka okrągłolistna, pośrednia i długolistna, bagno zwyczajne, modrzewnica, mącznica lekarska, bobrek trójlistkowy, sasanka łąkowa, dzwonek boloński, goździk pyszny i goździk piaskowy, salwinia pływająca, kosaciec syberyjski, czosnek kątowaty i lilia złotogłów. W runie olsów można spotkać kaczyńca błotnego i psiankę słodkogórz. W sporadycznie występujących lasach grądowych runo tworzą: zawilec gajowy, pszeniec, miodunka wąskolistna, rutewka orlikolistna, miodownik melisowaty, perłówka zwisła, turówka wonna i turówka leśna oraz podkolan biały. Występuje tu także niewielki krzew wawrzynek wilczełyko. Na łąkach spotkać można charakterystyczne dla tego obszaru zioła: krwawnicę, babkę lancetowatą, firletkę poszarpaną, rdest wężownik, rzeżuchę łąkową, gnidosza królewskiego oraz bardzo rzadkie storczykowate.
Mazowiecki Park Krajobrazowy posiada bardzo bogatą faunę. Wśród ok. 260 gatunków kręgowców wyróżniono 50 gatunków ssaków, 170 gatunków ptaków, w tym 140 gatunków obserwowanych w sezonie lęgowym, 5 gatunków gadów, 10 gatunków płazów i ponad 20 gatunków ryb. Największym ssakiem występującym na terenie parku jest łoś, którego liczebność stale wzrasta. Sporadycznie pojawiają się osobniki jelenia. Ponadto można spotkać również dzika, sarnę, borsuka, lisa, jenota, łasicę, kunę, bobry i wydrę. Najliczniejsze są ssaki z rzędu gryzoni, jak nornik zwyczajny, północny, darniówka, nornica ruda i myszowate oraz rzadka orzesznica leszczynowa. Rząd owadożernych jest reprezentowany przez jeża wschodniego, ryjówkę aksamitną i malutką, rzęsorka rzeczka oraz kreta. Lokalnie liczne są nietoperze, w tym szczególnie chronione jak mopek, nocek duży i borowiaczek (wykryty niedawno na terenie Lasu Wawerskiego – dane ze strony Parku). Program czynnej ochrony nietoperzy w Mazowieckim Parku Krajobrazowym jest prowadzony od ponad 20 lat.
Na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego żyje wiele gatunków ptaków, wśród których są gatunki zagrożone wyginięciem w skali światowej. Do najbardziej zagrożonych gatunków należą: derkacz, kania ruda, bielik, orlik krzykliwy, nur czarnoszyi, siewka złota, brodziec leśny, błotniak zbożowy, błotniak łąkowy, kropiatka i kulik wielki. W 2000 roku podjęto próbę reintrodukcji sokoła wędrownego. Jeszcze w latach 80. XX wieku na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego występował żółw błotny, obecnie trwają prace nad jego reintrodukcją. Dość częste są inne gatunki gadów, takie jak jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, padalec, zaskroniec i żmija zygzakowata. W Mazowieckim Parku Krajobrazowym występują także płazy, przede wszystkim: żaby i ropuchy, huczek ziemny, kumak nizinny, a także traszka zwyczajna i traszka grzebieniasta.
Aby znaleźć się na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego, posiadającego wiele atrakcji nie trzeba wyjeżdżać z Warszaw, ponieważ jego północną granicę wyznacza Rezerwat im. Króla Jana Sobieskiego. Wystarczy wsiąść w autobus miejski np. 525, którym można dojechać do samego rezerwatu…
